Fermenteren en gezondheid

Definitie fermenteren

Fermenteren is het gecontroleerd veranderen van voedingsmiddelen door gebruikmaking van micro-organismen. Fermenteren en gezondheid zijn sterk met elkaar verbonden.

Doel van fermenteren

Conserveren
Door fermenteren verzuren groentes. Bij een zuurgraad onder Ph4 kunnen geen slechte micro-organismen leven. Hierdoor is bederf niet mogelijk en zijn gefermenteerde groente zeer lang houdbaar. Fermenteren is dus een conserveermethode.

Smaak
Fermenteren beïnvloedt het uiterlijk, de smaak en de geur. Smaak, geur en substantie van eenvoudige groentes (denk aan witte kool > zuurkool) worden complexer, mooier, dieper.

Gezondheid
Hier zijn we aangeland bij fermenteren en gezondheid: de micro-organismen ‘knippen’ complexe koolhydraten in kleinere stukken, zodat het product voor de mens makkelijker verteerbaar wordt. Jouw spijsvertering kan de voeding in het product veel eenvoudiger opnemen.
Slechts een gedeelte van wat wij mensen eten, kunnen we zelfstandig verteren. Bacteriën doen een groot deel van het verteringswerk voor ons.

Fermenteren en gezondheid

We bestaan voor 10% uit menselijke cellen en voor 90% uit cellen van micro-organismen.

Als je kijkt naar het aantal cellen waaruit wij mensen bestaan, dan bestaan wij voor 10% uit menselijke cellen en voor 90% uit micro-organismen. Zonder die organismen zouden wij niet functioneren. In ons spijsverteringsstelsel smullen de micro-organismen mee van wat wij allemaal eten. Daar leven ze van. Maar ze zorgen er ook voor dat wij mensen onze voeding tot ons kunnen nemen. Micro-organismen zetten voeding om in andere stoffen, die wij als mens vervolgens kunnen opnemen.

De mens kan vezels niet verteren, onze micro-organismen wel.

Een mooi voorbeeld vormen vezels. We kennen vezels wel omdat we weten dat ze helpen onze ontlasting soepel te houden, maar wij kunnen ze niet verteren. Voor bacteriën zijn vezels juist superfood! Bacteriën zetten voedingsvezels om in korteketenvetzuren. En die vormen voor ons mensen een bron van energie. Een heel belangrijk korteketenvetzuur is butyraat. Het mooie van butyraat is dat het voeding is voor de cellen van onze darmwand. Butyraat versterkt en herstelt onze darmwand.

In samenwerking met micro-organismen kunnen wij mensen voeding verteren.

Als mens alleen kunnen we dus heel veel niet verteren, maar in samenwerking met micro-organismen zijn we tot veel meer in staat. Er zijn een kleine vijfduizend verschillende soorten darmbacteriën bekend. Die dragen we niet allemaal bij ons, we hebben er zo’n tweehonderd. Een kwart daarvan komt overeen met wat alle andere mensen in hun darmen hebben zitten, driekwart is onze eigen speciale mix. Het totaal van die tweehonderd soorten darmbacteriën vormt jouw persoonlijke darmbalans.
Die balans is zeer belangrijk, want het heeft invloed op de ontwikkeling van het immuunsysteem in jouw darmen. Dit immuunsysteem voorkomt infecties.

Fermenteren en gezondheid zijn dus nauw met elkaar verbonden.

Probiotica

Probiotica zijn darmbacteriën die goed zijn voor je gezondheid. Als je weinig probiotica in je darmen hebt zitten, dan is jouw darmbalans kwetsbaar. Je wordt makkelijk ziek.
Het is verstandig om ervoor te zorgen dat je regelmatig (elke dag) probiotica binnenkrijgt. Probiotische bacteriën kunnen je immuunsysteem versterken en het in balans houden. Dat kan met voedingssupplementen, maar ook met gefermenteerde producten. Je zag waarschijnlijk wel ‘elke dag’ staan: het is van groot belang dat je regelmatig probiotica binnen krijgt. Je bent er niet met ‘een keer’ een drankje met probiotische bacteriën.
Wen jezelf eraan dat je in ieder geval eens per dag wat gefermenteerde groentes eet, of een glaasje van de probiotica-dranken Kombucha, of waterkefir. En dat hoeft helemaal niet veel te zijn. Een flinke eetlepel gefermenteerde groentes of een limonadeglaasje waterkefir bieden je een mooie dagelijkse dosis probiotica. En dus een dagelijkse boost voor het versterken van je immuunsysteem.

Bron: Prof.Dr. ir. G. Rijkers, Biomedical & Life Sciences